Իրան–Իսրայել հակամարտությունը կարող է ուժեղացնել ռիսկերը հայկական տնտեսության համար․ ԿԲ նախագահ

ԵՐԵՎԱՆ, 18 հունիսի․/ԱՌԿԱ/․ ՀՀ Կենտրոնական բանկի ղեկավար Մարտին Գալստյանը պատասխանել է «ԱՌԿԱ» գործակալության հարցին այն մասին, թե հնարավո՞ր է վերանայել Հայաստանի տնտեսական աճի կանխատեսումը՝ հաշվի առնելով Իսրայելի և Իրանի միջև լարվածության սրացումը։

«Մենք քննարկեցինք երկու սցենար՝ Ա և Բ: Եվ այս երկու սցենարներում էլ մենք փորձեցինք որոշ չափով հաշվի առնել հակամարտությունը, որոշակի տրամաբանություն մտցրեցինք դրա մեջ, իհարկե, ոչ թե որոշակի ժամանակ անց ունեցած խորը մոտեցումների օգնությամբ, քանի որ ամեն ինչ շատ թարմ է», - ասաց Գալստյանը:

Նրա խոսքով, եթե պատերազմը մտնի ավելի ակտիվ, ավելի խորը փուլ կամ հակամարտությունն ավելի երկար տևի, ապա այս դեպքում ամբողջ տարածաշրջանը կդառնա ավելի ռիսկային։

«Մենք խնդիր կունենանք ապրանքների արժեքային շղթաների խաթարման հետ կապված... Երկրորդ, սա կարող է որոշակի ազդեցություն ունենալ արտաքին պահանջարկի վրա զբոսաշրջային հոսքերի տեսակետից։ Երրորդ, սա կարող է ազդեցություն ունենալ, ընդհանուր առմամբ, մեր տարածաշրջանի «ռիսկի հավելավճարի» տեսանկյունից», - ասաց Գալստյանը։

Նա նշեց Ա տիպի ռիսկերի մեծ քանակի մասին։ «Ա տիպի ռիսկերն աճել են։ Սակայն կան նաև B տիպի ռիսկեր. մենք կարող ենք բախվել մի իրավիճակի, երբ տնտեսությունն ամբողջությամբ կարող է թուլանալ։ Այլ կերպ ասած, մեր առևտրային հարաբերությունները կամ այլ հարցեր կարող են նպաստել մեր տնտեսությունում ներքին պահանջարկի որոշակի թուլացմանը», - ասաց Գալստյանը։

Նա ասաց, որ երեքշաբթի նիստում Կենտրոնական բանկի խորհուրդը, հաշվի առնելով ռիսկերը և բարձր անորոշությունը, քննարկել է իր քաղաքականության մի շարք սցենարներ։

«Մի կողմից քննարկվել են Ա տիպի սցենարներ, այդ թվում՝ կապված աշխարհաքաղաքական իրավիճակի, ինչպես նաև չեզոք տոկոսադրույքի հնարավոր բարձրացման հետ, որոնք պահանջում են տոկոսադրույքի ավելի բարձր հետագիծ՝ շուկայի սպասումների համեմատ՝ գնաճային ռիսկերը չեզոքացնելու և գնային կայունության թիրախներն ապահովելու համար», - ասաց Գալստյանը։

Նա հայտնեց, որ Բ տիպի սցենարները կապված են տնտեսության առանձին ոլորտների աճի անհամաչափ դանդաղման և պահանջարկի միջավայրի լրացուցիչ թուլացման ռիսկերի ձևավորման հետ, որոնք ենթադրում են շուկայի սպասումների համեմատությամբ քաղաքականության տոկոսադրույքի ավելի արագ և մեծ չափով նվազման ուղի՝ միջնաժամկետ հորիզոնում պահանջարկը կարգավորելու և գնաճը նպատակային ցուցանիշի շուրջ կայունացնելու համար

«Արդյունքում՝ արձանագրելով Ա տիպի ռիսկերի ավելացումն ու կարևորելով դրանցից բխող մակրոտնտեսական ազդեցությունների կառավարման անհրաժեշտությունը՝ ՀՀ ԿԲ խորհուրդը ներկա շրջափուլում որոշեց անփոփոխ թողնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը։ Խորհուրդը կշարունակի մշտադիտարկել տնտեսության զարգացման սցենարները և պատրաստ է ձեռնարկել համարժեք գործողություններ՝ միջնաժամկետ հորիզոնում գնաճի 3% նպատակի և գների կայունության ապահովման համար», – ասաց Գալստյանը։

Նա անշնորհակալ գործ անվանեց ստեղծված իրավիճակում ներդրողների վարքագծի վերաբերյալ կանխատեսումներ հնչեցնելը։

Թվեր և կանխատեսումներ Հայաստանի տնտեսության վերաբերյալ

2025 թվականի պետական ​​բյուջեում Հայաստանի տնտեսական աճը կանխատեսվում է 5.1%։ Կենտրոնական բանկի այս տարվա առաջին եռամսյակի դրամավարկային քաղաքականության հաշվետվության համաձայն՝ Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2025 թվականի վերջին կանխատեսվում է 7-4.8%, 2026 թվականին՝ 4.7-4.1%, իսկ 2027 թվականին՝ 4.7-6.1% սահմաններում։

ԵԱԶԲ-ն կանխատեսում է, որ Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2025 թվականին կկազմի 5.5%: Համաշխարհային բանկը կանխատեսում է, որ Հայաստանի տնտեսությունը 2025 թվականին կաճի 4%-ով, Արժույթի միջազգային հիմնադրամը՝ 4.5%-ով, Վերակառուցման և զարգացման բանկը (ՎԶԵԲ)՝ 5%-ով, իսկ Ասիական զարգացման բանկը (ԱԶԲ)՝ 6%-ով: Fitch Ratings-ի կանխատեսմամբ՝ Հայաստանի տնտեսությունը 2025 թվականին կաճի 4.9%-ով, իսկ ՄԱԿ-ը կանխատեսում է, որ Հայաստանի տնտեսությունը 2025 թվականին կաճի 5.2%-ով։