Կարլ Ֆլեշի «Ջութակ նվագելու արվեստը» դասական աշխատությունն՝ առաջին անգամ հայերեն. նվեր մանկավարժներին և երաժիշտներին
ԵՐԵՎԱՆ, 20 նոյեմբերի․/ԱՌԿԱ/․ Առաջին անգամ Հայաստանի պատմության մեջ Կարլ Ֆլեշի «Ջութակ նվագելու արվեստ» դասական աշխատությունը կհրատարակվի հայերեն։ Այն Հայաստանում երաժշտության մանկավարժներին կտրամադրվի անվճար։
Այս կարևոր նախագիծը նախաձեռնվել և կազմակերպվել է Primavera Charitable Foundation-ի կողմից՝ Հայաստանի ազգային Ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի հետ համատեղ (գեղարվեստական ղեկավար և գլխավոր դիրիժոր Էդուարդ Թոփչյան) և իրականացվել է «Ամարյան» բարեգործական հիմնադրամի, Apricot Capital-ի և Balchug Capital-ի առատաձեռն աջակցությամբ։
Հրատարակությունը խմբագրվել է Primavera հիմնադրամի ջութակային ծրագրի համակարգողներ Մաքսիմիլիան Սիմոնի և Նադին Կոնտինիի կողմից։ Դասագիրքը Հայաստանում հրատարակվում է բեռլինյան Ries & Erler հրատարակչության հետ լիցենզային համաձայնագրով։
Ամարյան եղբայրների ներդրումը
Գրքի թարգմանությունը հայերեն հնարավոր դարձավ «Ամարյան» բարեգործական հիմնադրամի հիմնադիրների՝ Վարդան և Դավիթ Ամարյանների ռազմավարական տեսլականի և առատաձեռն աջակցության շնորհիվ։ Այս նախաձեռնության հիմքում ընկած է նրանց նվիրվածությունը Հայաստանի երաժշտական և մշակութային զարգացմանը, հայ մանկավարժների գործնական աջակցությանն՝ ամենահայտնի և պահանջված կրթական գործիքներից մեկի միջոցով։
«Ամարյան» բարեգործական հիմնադրամն ուրախ է հայ երաժշտական համայնքին նվիրել Կարլ Ֆլեշի «Ջութակ նվագելու արվեստը» գիրքը», - նշել է «Ամարյան» բարեգործական հիմնադրամի համահիմնադիր, Balchug Capital-ի հիմնադիր ու գլխավոր տնօրեն Դավիթ Ամարյանը։
Նույն հիմնադրամի համահիմնադիրը՝ Apricot Capital-ի հիմնադիր Վարդան Ամարյանն իր հերթին նշել է, որ հայկական հրատարակությունը Հայաստանի երաժիշտներին կապահովի հասանելիություն ջութակի ուսուցման բարձրագույն չափանիշների նկատմամբ՝ հարստացնելով ուսումնական գործընթացը թե՛ ուսանողների, թե՛ մանկավարժների համար։
«Մենք համոզված ենք, որ նրանք կօգտագործեն գիրքը իրենց վարպետությունը կատարելագործելու համար և կշարունակեն վառ փայլել թե՛ տեղական, թե՛ միջազգային բեմերում», - ասել է նա։
Թարգմանության նուրբ արվեստը
«Ջութակ նվագելու արվեստ» գիրքը հայերեն թարգմանել է գերմանացի պրոֆեսոր Արամ Բադալյանը, ով հայտնի գերմանահայ ջութակահար և մանկավարժ է, նա նաև նախագծի գլխավոր խմբագիրն է։ Պրոֆեսոր Բադալյանը դասավանդում է Դետմոլդի երաժշտության բարձրագույն դպրոցում, նրան միշտ հրավիրում են որպես պրոֆեսոր և մենակատար՝ մասնակցելու հայտնի միջազգային փառատոների։ Նա հանդես է գալիս որպես կամերային երաժիշտ, կոնցերտմայստեր և մի քանի հայտնի փառատոնային նվագախմբերի անդամ, ինչպիսիք են Պյառնուի երաժշտական փառատոնը (Էստոնիա), Palermo Classica–ն Իտալիա), Liedfestspiele in Engadin–ը (Շվեյցարիա), Les Heures romantiques–ը (Ֆրանսիա) և Goppisberger երաժշտական փառատոնը (Շվեյցարիա)։
«Իմ մայրենի լեզվով ուսումնական նյութերը պարզապես գրքեր չեն. դրանք արտացոլում են իմ մշակույթը, պատմությունն ու մտածելակերպը։ Երբ սովորում մայրենի լեզվով, զգում եմ կապ նախնիների և իմ արմատների հետ, իսկ գիտելիքը դառնում է ավելի հասանելի և հասկանալի։ Ինձ համար սա կարևոր է, քանի որ իմ լեզուն ինքնությանս մի մասն է, և դրա ուսումնասիրությունը նշանակում է այդ ինքնությունը պահպանել և փոխանցել ապագա սերունդներին», - նշել է Բադալյանը։
Նա խոստովանել է, որ այսքան բարդ և խորը տեխնիկական ստեղծագործության թարգմանությունը մի շարք խնդիրներ դրեց, որոնք պահանջում են ոչ միայն լեզվաբանական ճշգրտություն, այլև հեղինակի գեղարվեստական և մանկավարժական մտքի խորը ըմբռնում։
«Թարգմանության բարդություններից մեկն է հասկանալ, թե ինչ է հեղինակը տեխնիկապես նկատի ունենում, և փորձել նույն կերպ փոխանցել այն։ Քանի որ, եթե, օրինակ, ընտրում եք լարերի վրա ճնշում, կարող եք օգտագործել «ճնշում» բառը։ Կարելի է օգտագործել «քաշ» բառը։ Կարելի է օգտագործել բազմաթիվ բառեր, և դրանք բոլորը տարբեր իմաստ կունենան։ Սա փոխում է երեխայի մտածելակերպը», - նշել է Բադալյանը։
Նա վստահություն է հայտնել, որ անհրաժեշտ է ներթափանցել հեղինակի մտքերի մեջ և թարգմանել այնպես, որ հայալեզու երեխաները կամ մանկավարժներն ամեն ինչ ճիշտ հասկանան։
