Արցախահայությունը երբեք չի համաձայնվի ինքնավարության կամ այլ կարգավիճակի Ադրբեջանի կազմում. քաղաքագետ

ԵՐԵՎԱՆ, 18 հոկտեմբերի. /ԱՌԿԱ/. Արցախի ժողովուրդը երբեք չի համաձայնվի ինքնավարության կամ այլ կարգավիճակի Ադրբեջանի կազմում, «Նովոստի–Արմենիա» գործակալությանն ասաց քաղաքագետ Հրանտ Մելիք–Շահնազարյանը` մեկնաբանելով Ալիևի հայտարարությունը, ով, մասնավորապես, նշել է, որ պատրաստ է Ղարաբաղին տրամադրել ինքնավար հանրապետության կարգավիճակ։

ՌԻԱ Նովոստիին տված հարցազրույցում Ալիևը հայտարարել է, որ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում կարող է լինել փոխզիջում տեղական ինքնավարության, Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության հարցերի շուրջ, ապագայում, եթե լինի պայմանավորվածություն, ապա կարող է լինել ինքնավար հանրապետություն։

«Ադրբեջանի նախագահը խոսում է միայն ադրբեջանական կողմի շահերի մասին, և ակնհայտ է, որ հայկական կողմը երբեք չի համաձայնվի, ավելին, որ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը բազմիցս հայտարարել է, որ վերադարձ դեպի անցյալ չի լինի, և ԼՂՀ–ի անկախությունն, ամեն դեպքում, պետք է ճանաչվի համաշխարհային հանրության կողմից», – ասաց Մելիք–Շահնազարյանը։

Նրա խոսքով` ակնհայտ է, որ Ադրբեջանի ներկայացրած առաջարկներն անիրատեսական են և չեն արտացոլում Հայաստանի և Արցախի դիրքորոշումները։

Քաղաքագետի կարծիքով, հետաքրքրական է մեկ այլ փաստ, մասնավորապես, եթե մինչև ապրիլյան պատերազմը ադրբեջանական կողմը որպես փոխզիջում առաջարկում էր պատերազմը չվերսկսելու պատրաստակամությունը, ապա հիմա, ռազմական անհաջողություններից հետո, Ադրբեջանի ղեկավարության շեշտադրումները փոխվել են, և արդեն որպես փոխզիջում առաջարկվում է ինքնավար հանրապետության կարգավիճակ։

«Կարծում եմ, որ որոշ ժամանակ անց Ադրբեջանի իշխանությունները կհասկանան, որ, ամեն դեպքում, նրանք պետք է հաշվի նստեն արցախահայության կարծիքի հետ և ճանաչեն Արցախի անկախությունը», – ասաց Մելիք–Շահնազարյանն ու ավելացրեց, որ Ղարաբաղը չի համաձայնվի ինքնավարության և ցանկացած այլ կարգավիճակի Ադրբեջանի կազմում։

Ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվել է 1988 թվականին, երբ գերազանցապես հայերով բնակեցված Լեռնային Ղարաբաղը հայտարարեց Ադրբեջանի կազմից դուրս գալու մասին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվեց, որի ժամանակ մասնակիցների 99,89 տոկոսը քվեարկեց Ադրբեջանից լիովին անկախանալու օգտին:

Դրան հետևեցին Ադրբեջանի ձեռնարկած լայնածավալ ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրին նրան, որ նրանք կորցրեցին վերահսկողությունը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի, այլև հարակից յոթ շրջանների նկատմամբ:

1994թ. մայիսի 12-ին զինադադարի վերաբերյալ եռակողմ համաձայնագրի կնքումից հետո հակամարտության գոտում դադարեցին ռազմական գործողությունները, որոնց արդյունքում երկու կողմից էլ եղավ շուրջ 25-30 հազար զոհ և մոտ մեկ միլիոն մարդ ստիպված լքեց բնօրրանը:

Հրադադարի ռեժիմ հաստատելու վերաբերյալ համաձայնագիրը մինչև այսօր ուժի մեջ է: 1992 թվականից ի վեր հակամարտության խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ բանակցություններ են տարվում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում, որի համանախագահներն են ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը և Ֆրանսիան: -0-