«Եվրանեսթ» ԽՎ–ն Հայոց ցեղասպանության 100–րդ տարելիցի կապակցությամբ բանաձև է ընդունել
17.03.2015,
21:54
Երեքշաբթի Երևանում անցկացվող «Եվրանեսթ» ԽՎ–ի լիագումար նիստի ընթացքում Հայոց ցեղասպանության 100–րդ տարելիցի կապակցությամբ բանաձև է ընդունվել։

ԵՐԵՎԱՆ, 17 մարտի. /ԱՌԿԱ/. Երեքշաբթի Երևանում անցկացվող «Եվրանեսթ» ԽՎ–ի լիագումար նիստի ընթացքում Հայոց ցեղասպանության 100–րդ տարելիցի կապակցությամբ բանաձև է ընդունվել։
Բանաձևն ընդունվել է 33 «կողմ» և 4 «դեմ» ձայներով։
«Եվրանեսթում» հայկական պատվիրակության ղեկավար Արտակ Զաքարյանի խոսքով` հայ ժողովուրդը միշտ բարձր է գնահատում Հայոց ցեղասպանությանը նվիրված բանաձևերի քննարկման ցանկացած հնարավորությունը։
«Այս բանաձևի գլխավոր նպատակն է դատապարտել մարդու իրավունքների խախտումներն ու մարդկության դեմ կատարվող հանցագործությունները։ Ոչ մի ցեղասպանական հանցագործություն չի կատարվում մեկ օրում և ավարտվում է միայն այն ժամանակ, երբ ջարդն իրականացրածը ճանաչում է իր հանցագործությունը։ Ժամանակակից Թուրքիան, որպես Օսմանյան կայսրության իրավահաջորդ, պետք է վերջակետ դնի 20–րդ հարյուրամյակի առաջին Ցեղասպանության ժխտման հարցում` հրաժարվելով պատմությունը խմբագրելու անհաջող փորձերից», – ասել է Զաքարյանը։
Նրա խոսքով` 2015 թվականը իրագործված ցեղասպանությունները ճանաչելու և նոր ցեղասպանություններ չթույլատրելու համար մղվող պայքարի նոր փուլ է։
«Հայոց ցեղասպանությունը, հրեաների կենդանի այրումը, հույների, ասորիների, Փոքր Ասիայի մյուս քրիստոնյաների ցեղասպանությունները, Դարֆուրի, Ռուանդայի, Կամբոջայի ցեղասպանությունները, ինչպես նաև այլ ակտերն արժանի են դատապարտման մարդկության կողմից։ Հիշեցնեմ, որ ժամանակին Հիտլերն իր ծրագրերն իրականացնելուց առաջ ասել էր ` «ո՞վ է այսօր հիշում հայերի ջարդի մասին»», – նշեց Զաքարյանը։
Պատգամավորի խոսքով` 20–րդ դարի առաջին ցեղասպանության փաստերով է Ռաֆայել Լեմկինը սահմանել այդ եզրույթը։
«Բանաձևի ընդունումը կլինի մեր ընդհանուր ներդրումը ցեղասպանությունների ճանաչման գործում։ Կոչ եմ անում լինել Ցեղասպանությունը վերապրած համախմբված ժողովուրդների կողքին», – ընդգծել է Զաքարյանը։
«Եվրանեսթ» ԽՎ–ի պատգամավորների մեծ մասը կողմ են հանդես եկել բանաձևին, որը կնպաստի նոր ցեղասպանությունների կրկնության կանխարգելմանը։ Գերմանացի պատգամավոր Կուրտ Ֆլեկենշտեյնը, մասնավորապես, ընդգծել է, որ «անհնար է կառուցել լավ ապագա` չընդունելով ցեղասպանության փաստը», իսկ խորհրդարանական Տատյանա Զդանովկան նշել է, որ հայերի դեմ կատարված հանցագործությունն ամբողջությամբ համապատասխանում է «ցեղասպանություն» սահմանմանը «Ցեղասպանության հանցագործության կանխման և դրա համար պատժի մասին» ՄԱԿ–ի կոնվենցիայում, և «պետք չէ սպասել ևս 100 տարի Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու համար»։
Բանաձևի ընդունմանը դեմ է քվեարկել ուկրաինացի խորհրդարանական Սերգեյ Ալեքսևը` նշելով, որ նրանց դիրքորոշումն այս հարցում չի համընկնում հայկական դիրքորոշման հետ, քանի որ Հայաստանը չի աջակցում Ուկրաինայի նկատմամբ կիրառվող ռուսական ագրեսիայի մասին ուկրաինական դիրքորոշմանը, ինչպես նաև Գոլոդոմորի ճանաչման հարցում։
«Եվրանեսթ» խորհրդարանական վեհաժողովի չորրորդ լիագումար նստաշրջանը մարտի 17–18–ին առաջին անգամ անցկացվում է Երևանում։ Նստաշրջանի օրակարգը ներառում է ՀՀ ԱԺ մշտական հանձնաժողովների չորս հիմնական զեկույցները, որոնք վերաբերում են 2014–2020 թթ.–ին համագործակցության հարցերին «Եվրոպական հարևանության» ծրագրի և «Արևելյան գործընկերության» շրջանակում, ինչպես նաև հաղորդակցական, մշակութային երկխոսության, էներգետիկ անվտանգության հարցերին, այդ թվում` էներգիայի այլընտրանքային աղբյուրներին։
Հայոց ցեղասպանությունը ХХ դարի առաջին ցեղասպանությունն է։ Թուրքիան ավանդաբար մերժում է Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին շուրջ մեկուկես միլիոն հայերի զանգվածային ջարդեր իրականացնելու մեղադրանքները և չափազանց ցավագին է վերաբերվում Արևմուտքի քննադատություններին։
Հայոց ցեղասպանության փաստը ճանաչել են բազմաթիվ երկրներ, մասնավորապես` Ուրուգվայը, Լիտվան, Ռուսաստանը, Ֆրանսիան, Իտալիայի խորհրդարանի ստորին պալատը, Գերմանիան, Հոլանդիան, Սլովակիան, Շվեդիան, Շվեյցարիան, ԱՄՆ 42 նահանգներ, ինչպես նաև Հունաստանի, Կիպրոսի, Արգենտինայի, Բելգիայի, Ուելսի խորհրդարանները, Կանադայի խորհրդարանի համայնքների պալատը և Լեհաստանի սեյմը, Վատիկանը, Եվրախորհդարանը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը։ -0
Բանաձևն ընդունվել է 33 «կողմ» և 4 «դեմ» ձայներով։
«Եվրանեսթում» հայկական պատվիրակության ղեկավար Արտակ Զաքարյանի խոսքով` հայ ժողովուրդը միշտ բարձր է գնահատում Հայոց ցեղասպանությանը նվիրված բանաձևերի քննարկման ցանկացած հնարավորությունը։
«Այս բանաձևի գլխավոր նպատակն է դատապարտել մարդու իրավունքների խախտումներն ու մարդկության դեմ կատարվող հանցագործությունները։ Ոչ մի ցեղասպանական հանցագործություն չի կատարվում մեկ օրում և ավարտվում է միայն այն ժամանակ, երբ ջարդն իրականացրածը ճանաչում է իր հանցագործությունը։ Ժամանակակից Թուրքիան, որպես Օսմանյան կայսրության իրավահաջորդ, պետք է վերջակետ դնի 20–րդ հարյուրամյակի առաջին Ցեղասպանության ժխտման հարցում` հրաժարվելով պատմությունը խմբագրելու անհաջող փորձերից», – ասել է Զաքարյանը։
Նրա խոսքով` 2015 թվականը իրագործված ցեղասպանությունները ճանաչելու և նոր ցեղասպանություններ չթույլատրելու համար մղվող պայքարի նոր փուլ է։
«Հայոց ցեղասպանությունը, հրեաների կենդանի այրումը, հույների, ասորիների, Փոքր Ասիայի մյուս քրիստոնյաների ցեղասպանությունները, Դարֆուրի, Ռուանդայի, Կամբոջայի ցեղասպանությունները, ինչպես նաև այլ ակտերն արժանի են դատապարտման մարդկության կողմից։ Հիշեցնեմ, որ ժամանակին Հիտլերն իր ծրագրերն իրականացնելուց առաջ ասել էր ` «ո՞վ է այսօր հիշում հայերի ջարդի մասին»», – նշեց Զաքարյանը։
Պատգամավորի խոսքով` 20–րդ դարի առաջին ցեղասպանության փաստերով է Ռաֆայել Լեմկինը սահմանել այդ եզրույթը։
«Բանաձևի ընդունումը կլինի մեր ընդհանուր ներդրումը ցեղասպանությունների ճանաչման գործում։ Կոչ եմ անում լինել Ցեղասպանությունը վերապրած համախմբված ժողովուրդների կողքին», – ընդգծել է Զաքարյանը։
«Եվրանեսթ» ԽՎ–ի պատգամավորների մեծ մասը կողմ են հանդես եկել բանաձևին, որը կնպաստի նոր ցեղասպանությունների կրկնության կանխարգելմանը։ Գերմանացի պատգամավոր Կուրտ Ֆլեկենշտեյնը, մասնավորապես, ընդգծել է, որ «անհնար է կառուցել լավ ապագա` չընդունելով ցեղասպանության փաստը», իսկ խորհրդարանական Տատյանա Զդանովկան նշել է, որ հայերի դեմ կատարված հանցագործությունն ամբողջությամբ համապատասխանում է «ցեղասպանություն» սահմանմանը «Ցեղասպանության հանցագործության կանխման և դրա համար պատժի մասին» ՄԱԿ–ի կոնվենցիայում, և «պետք չէ սպասել ևս 100 տարի Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու համար»։
Բանաձևի ընդունմանը դեմ է քվեարկել ուկրաինացի խորհրդարանական Սերգեյ Ալեքսևը` նշելով, որ նրանց դիրքորոշումն այս հարցում չի համընկնում հայկական դիրքորոշման հետ, քանի որ Հայաստանը չի աջակցում Ուկրաինայի նկատմամբ կիրառվող ռուսական ագրեսիայի մասին ուկրաինական դիրքորոշմանը, ինչպես նաև Գոլոդոմորի ճանաչման հարցում։
«Եվրանեսթ» խորհրդարանական վեհաժողովի չորրորդ լիագումար նստաշրջանը մարտի 17–18–ին առաջին անգամ անցկացվում է Երևանում։ Նստաշրջանի օրակարգը ներառում է ՀՀ ԱԺ մշտական հանձնաժողովների չորս հիմնական զեկույցները, որոնք վերաբերում են 2014–2020 թթ.–ին համագործակցության հարցերին «Եվրոպական հարևանության» ծրագրի և «Արևելյան գործընկերության» շրջանակում, ինչպես նաև հաղորդակցական, մշակութային երկխոսության, էներգետիկ անվտանգության հարցերին, այդ թվում` էներգիայի այլընտրանքային աղբյուրներին։
Հայոց ցեղասպանությունը ХХ դարի առաջին ցեղասպանությունն է։ Թուրքիան ավանդաբար մերժում է Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին շուրջ մեկուկես միլիոն հայերի զանգվածային ջարդեր իրականացնելու մեղադրանքները և չափազանց ցավագին է վերաբերվում Արևմուտքի քննադատություններին։
Հայոց ցեղասպանության փաստը ճանաչել են բազմաթիվ երկրներ, մասնավորապես` Ուրուգվայը, Լիտվան, Ռուսաստանը, Ֆրանսիան, Իտալիայի խորհրդարանի ստորին պալատը, Գերմանիան, Հոլանդիան, Սլովակիան, Շվեդիան, Շվեյցարիան, ԱՄՆ 42 նահանգներ, ինչպես նաև Հունաստանի, Կիպրոսի, Արգենտինայի, Բելգիայի, Ուելսի խորհրդարանները, Կանադայի խորհրդարանի համայնքների պալատը և Լեհաստանի սեյմը, Վատիկանը, Եվրախորհդարանը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը։ -0