Bloomberg. Թուրքիան դիտարկում է Հայաստանի հետ իր ցամաքային սահմանը մոտակա վեց ամիսում վերաբացելու հնարավորությունը
ԵՐԵՎԱՆ, 3 դեկտեմբերի․/ԱՌԿԱ/․ Թուրքիան դիտարկում է Հայաստանի հետ իր ցամաքային սահմանը մոտակա վեց ամիսների ընթացքում վերաբացելու հնարավորությունը, Bloomberg-ին հայտնել են իրազեկ աղբյուրները։
«Դա թույլ կտա ազատվել Եվրոպայում Սառը պատերազմի ժամանակներից հետո փակ մնացած վերջին սահմանից և ճանապարհ կհարթի Կովկասում առևտրի վերսկսման համար», - նշվում է հոդվածում։
Հրատարակությունը հիշեցնում է, որ Թուրքիան սահմանը փակել է 1993 թվականին՝ ի համերաշխություն իր դաշնակից Ադրբեջանի հետ՝ ղարաբաղյան հակամարտության պատճառով։
«Ադրբեջանի հետ դիվանագիտական բեկումը և Թուրքիայի հետ սահմանի վերաբացումը Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին կարևոր խթան կհաղորդեն հունիսին կայանալիք (հերթական խորհրդարանական - խմբ.) ընտրություններից առաջ։ Եթե նա հաղթի, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը կկարողանա Փաշինյանի հետ աշխատել և ձևակերպել խաղաղության համաձայնագիրը», - հայտարարել են հրատարակության աղբյուրները։
Նրանք նշել են, որ միայն դրանից հետո Թուրքիան կկարողանա դեսպան նշանակել Հայաստանում՝ դիվանագիտական հարաբերությունները վերականգնելու համար։
Հրատարակությունը հիշեցնում է նաև, որ Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանը նախորդ ամիս ասել էր, որ Թուրքիան հարաբերությունները չի վերսկսի առանց Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև վերջնական խաղաղության համաձայնագրի։
Հայաստանի և Թուրքիայի ԱԳՆ-ներից մեկնաբանության հարցումներին չեն պատասխանել։
«Թուրքիայի և Հայաստանի հատուկ բանագնացները շաբաթ օրը այցելել են Աքյաքա-Ախուրյան սահմանային անցակետ և հանդիպել հայկական սահմանամերձ Գյումրի քաղաքում՝ քննարկելու Կարս-Գյումրի երկաթուղային գծի վերականգնումը։ Ռելսերի փոխարինումը կարող է տևել մինչև հինգ ամիս», - ասվում է հոդվածում՝ հղում անելով Թուրքիայի ԱԳՆ-ին և աղբյուրներին։
Հղում անելով տեղական պաշտոնյաներին՝ նշվում է, որ Թուրքիան նաև նոր ճանապարհներ է կառուցում այդ տարածքում սահմանային պարեկների համար։
«Խաղաղության համաձայնագրի ձևակերպումը կօգնի ապահովել կայունություն այն տարածաշրջանում, որը կենսականորեն կարևոր խաչմերուկ է էներգակիր խողովակաշարերի համար, որոնցով Կասպից ծովի շրջանից և Կենտրոնական Ասիայից նավթն ու գազը մուտք են գործում Եվրոպա՝ շրջանցելով Ռուսաստանը», - ասվում է հոդվածում։
Նշվում է, որ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից աջակցվող համաձայնագրի շրջանակում Միացյալ Նահանգները բացառիկ իրավունքներ է ստացել տրանսպորտային երթուղու զարգացման համար, որը կոչվում է «Թրամփի ուղի՝ հանուն միջազգային խաղաղության և բարգավաճման» (TRIPP), և որը Ադրբեջանի հիմնական մասը Թուրքիայի հետ կմիացնի Հայաստանի տարածքով և կդառնա Պեկինի ու Լոնդոնի միջև նոր արևելք-արևմուտք գծի մի մասը։
«Փաշինյանը, ելույթ ունենալով նոյեմբերի կեսերին Հայաստանի խորհրդարանում, հայտարարել էր, որ երթուղու շինարարական աշխատանքները կսկսվեն 2026 թվականի երկրորդ կեսին։ Նա հավելել էր, որ երկաթուղին կանցնի նախկին խորհրդային երթուղով, քանի որ այն այլ վայրում կառուցելը իրատեսական չէ», - ասվում է հոդվածում։
Նշվում է, որ Թուրքիայի կողմից սահմանի բացումը դիտարկվում է որպես հավանական քայլ 2026 թվականի սկզբին։
«Սակայն Անկարայի նման քայլը չի կարող չափազանց սերտորեն կապված լինել հայկական ընտրությունների հետ։ Փաշինյանը պետք է զգույշ լինի, որպեսզի չթվա, թե չափազանց կապված է Էրդողանի կառավարության հետ, մինչդեռ նա կարող է իրեն վերագրել Թուրքիայի հետ նորմալացումը առաջ մղելու արժանիքը», - ասել է վերլուծաբան Ռիչարդ Գիրագոսյանը։
Նշվում է, որ եթե Թուրքիան համաձայնի բացել իր սահմանը, փակ սահմանի երկու կողմերի բիզնեսը կարող է օգուտներ ունենալ։
